Liệu robot có cảm xúc hay không?

    Cảm xúc liên quan đến sự tồn tại của con người - Cảm xúc thường được xem là đặc trưng của con người, máy móc sẽ không thể hiểu hay phản ứng.“Chúng là dạng phản ứng với các tín hiệu của môi trường và sắp xếp hành động. Nếu sợ hãi, ta sẽ bỏ chạy. Nếu thích một món ăn, bạn sẽ ăn nhiều hơn. Con người có thể làm những thứ mang đến lợi ích cho sự sống của bản thân”, Sturge-Apple cho biết.

    Chìa khóa sinh tồn của con người là giao tiếp thông qua sự đồng cảm. Theo lý luận này, những sinh vật muốn tồn tại đều thể hiện điều đó dưới một số hình thức, dù có thể không giống con người. Tuy nhiên nếu xem cảm xúc của con người là cơ học, chúng có thể được nhận biết và đo lường. Đó là điều các nhà khoa học trong lĩnh vực điện toán ảnh hưởng (affective computing) đang nghiên cứu.

    Cũng có những lý do khiến các kỹ sư quan tâm đến robot cảm xúc. Nếu cảm xúc giúp sinh vật tồn tại, liệu chúng có làm điều tương tự đối với robot? Một robot có thể trải qua cảm xúc để phản ứng với môi trường và đưa ra quyết định nhanh chóng, giống như cách con người vứt bỏ mọi thứ và chạy khi nhà bốc cháy.

    Trả lời câu hỏi liệu robot có thể có cảm xúc không, Arvid Kappas, Giáo sư tâm lý học tại Đại học Jacobs (Đức) cho rằng nên gọi chúng là "cảm xúc máy móc" chứ không phải cảm xúc con người bởi chúng vẫn là máy. Theo Kappas, cảm xúc gắn liền với cảm giác của sinh vật. Một robot có thể nhận biết điều đó, nhưng sẽ là cảm xúc của một thứ không có trái tim.

    Bruce MacLennan, Phó giáo sư khoa học máy tính tại Đại học Tennessee (Mỹ) cho rằng nếu tương tác với robot, con người cần suy nghĩ liệu chúng có thể cảm nhận trong điều kiện nào. Ông đề xuất chia cảm xúc thành "protophenomena", đơn vị nhỏ nhất của các hiệu ứng vật lý dẫn đến cảm xúc.

    Theo MacLennan, vẫn còn nhiều thập kỷ đến khi chúng ta phải trả lời câu hỏi liệu robot có cảm xúc như con người hay không. Ông cho rằng sống chung với robot cảm xúc sẽ có tác động lớn tương tự khi các nền văn minh gặp nhau, hoặc lúc nhân loại tiếp xúc với nền văn minh ngoài Trái Đất.

    Máy móc nếu thật có cảm xúc thì cũng sẽ chỉ biết những cảm xúc cơ bản nhất của con người: Yêu là yêu, ghét là ghét. Chúng sẽ không thể nào lý giải được quá nhiều cảm xúc của con người (kiểu vừa giận vừa thương) bởi vì cảm xúc của con người thực sự quá phức tạp, mỗi người lại có những phản ứng, cảm xúc khác nhau trước mỗi một tình huống. Nếu như đã không có khuôn thì sao máy móc học được đây. Dẫu sao tình cảm cũng là thứ phân biệt con người với vật vô tri. 

    Muốn có cảm xúc, máy móc cần có một bộ não như con người với hàng tỉ nơron thần kinh. Cho dù chúng ta có chế ra được loại máy móc như vậy đi chăng nữa, với giới hạn vật lí của silicon, nó cũng sẽ không làm việc được (nói đơn giản là số chi tiết tỉ lệ thuận với nhiệt độ của máy khi hoạt động, nếu quá nhiều chi tiết máy sẽ quá nóng nên không hoạt động được).